Dobór pompy głębinowej do studni kopanej oraz zabezpieczenie jej przed uszkodzeniem

Coraz liczniejsza grupa użytkowników studni kręgowych rozważa montaż pompy głębinowej, zamiast tradycyjnego zestawu hydroforowego. Jest to najczęściej spowodowane chęcią pozbycia się hałaśliwej pompy z domu. Czy takie rozwiązanie ma sens i czym się kierować przy zakupie i montażu „głębinówki”?
Studnia kopana często nazywana także kręgową, to studnia o dużej średnicy, co wymusza stosowanie specjalnego „płaszcza chłodzącego” umożliwiającego odpowiedni przepływ wody wzdłuż silnika, tym samym należyte jego chłodzenie. Klasyczna pompa głębinowa wymaga ochładzania silnika podczas pracy – zazwyczaj odbywa się to bez problemy w studni głębinowej, gdzie przestrzeń między silnikiem a ścianą studni jest niewielka. Przepływająca woda w tej przestrzeni chłodzi silnik. W innym przypadku (gdy silniki nie jest chłodzony) podczas pracy nagrzewa się i zachowuje jak grzałka w wodzie. Może to doprowadzić do jego trwałego uszkodzenia. Jedna grupa pomp głębinowych, przeznaczonych do pracy w studniach kopanych i zbiornikach, posiada specjalny system autochłodzenia. To wewnętrzny płaszcz chłodzący, zabudowany w pompie. Przykładem takich pomp jest np. Omnitron 5000 firmy Omnigena, BHP firmy Leadert lub OLA 60/60 firmy IBO. Inni producenci, tacy jak np. Grundfos oferują do swoich pomp (np. z serii SQ i SQE) specjalny płaszcz ze stali nierdzewnej, jako opcjonalne dodatkowe wyposażenie, które można dokupić.

Można oczywiści próbować samemu zrobić taki płaszcz chłodzący, jednak należy pamiętać, aby przestrzenie między pompą a rurą były odpowiednie, zgodnie z zaleceniem producenta.

W przypadku studni kopanych, często zdarza się, że lustro wody jest niewiele wyżej od jej dna. Sprawia to, że tylko część pomp głębinowych wyposażonych w dolne zasysanie oraz nisko umieszczone wirniki jest wstanie tłoczyć wodę z takich studni. Oczywiście, jeżeli pompa głębinowa nie jest zbyt długa można pokusić się o zamontowanie pompy w pozycji leżącej, należy jednak wcześniej sprawdzić, czy dany model może w takiej pozycji pracować. O ile w przypadku większości pomp markowych takich jak np. Belardi czy Grundfos możliwość pracy w pozycji horyzontalnej jest dopuszczalna, to w przypadku tańszych pomp, tylko nieliczne modele to potrafią.

płaszcz chłodzący Grundfos

pompa głębinowa która może pracować w poziomie

Przy wyborze pompy głębinowej do studni kręgowej należy również pamiętać, że zasilenie studni następuje przez jej dno, a nie jak w przypadku studni głębinowej przez siatkę filtracyjną (filtr studzienny) umieszczony na dnie studni. Sprawia to, że napływająca z dna studni woda każdorazowo podrywa z dna piasek, który może dostać się do hydrauliki pompy, powodując jej szybsze zużycie. Aby temu zapobiec często dno studni wysypuje się żwirem. Można również zabezpieczyć pompę specjalną siatką studniarską.
Ostatnim kryterium, które należy wziąć pod uwagę przy wyborze pompy głębinowej są jej parametry hydrauliczne, które powinny uwzględniać odpowiednie ciśnienie w instalacji hydroforowej, straty z tytułu wyniesienia wody na powierzchnię oraz przetransportowanie jej ze studni do domu, a także odpowiednią wydajność pompy.
W przypadku doboru odpowiedniej wydajności pompy należy kierować się nie tylko chwilowym zapotrzebowaniem na wodę, ale także wydajnością studni, która może okazać się nieraz mniejsza od wydajności pompy. W skrajnych przypadkach może to doprowadzić do chwilowego braku wody w studni, co najczęściej doprowadza do pracy pompy na sucho, a tym samym jej zatarcia. Z tego względu wskazane jest odpowiednie zabezpieczenie pompy przed brakiem wody. Niektóre modele pomp posiadają wbudowane zabezpieczenie w postaci wyłącznika pływakowego lub czujnika przepływu wody.
Jeśli wymarzona pompa nie posiada na wyposażeniu takiego zabezpieczenia, warto zakupić je osobno i zainstalować. Dobrym wyborem w takim przypadku jest montaż czujnika poziomu wody np. ZNS, wyposażonego w trzy sondy mierzące poziom wody w studni. Jest to dobre rozwiązanie w przypadku studni kopanych, gdyż umożliwia bardzo precyzyjne ustawienie poziomów krytycznych (załączania i wyłączania) bez konieczności schodzenia do studni, jak to bywa w przypadku montażu pływaka. System sond jest także znacznie skuteczniejszy od czujnika przepływu, gdyż działa zanim pompa zacznie pracować na sucho, a nie, tak jak ma to miejsce w przypadku zabezpieczeń przepływowych, dopiero jak pompa już pracuje na sucho. W sieci jest film, gdzie pokazano, jak takie zabezpieczenie działa  

jak działa sonda ZNS zabespieczenie pompy głębinowej przed pracą na sucho